ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ವಿವಾಹ
ಹಣ ಮತ್ತು ಆಸ್ತಿ
ಅಪರಾಧ ಮತ್ತು ಹಿಂಸೆ / ದೌರ್ಜನ್ಯ
ಪೊಲೀಸ್ ಮತ್ತು ಕೋರ್ಟುಗಳು
ಕಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗ
ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ
ನಾಗರಿಕ ಹಕ್ಕುಗಳು ಮತ್ತು ಸಂವಿಧಾನ
ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಚುನಾವಣೆ
ಮಾಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧಿಕ ಆಸ್ತಿ
ವೀಡಿಯೊ
ಸಾಮಾನ್ಯ
ಮಕ್ಕಳು
ಮಹಿಳೆಯರು
ಎಲ್ ಜಿ ಬಿ ಟಿ ಕ್ಯೂ ಐ +
ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು
ಅಂಗವಿಕಲರು
ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳು
ಹಿರಿಯ ನಾಗರೀಕರು
ಅಸಂಘಟಿತ ಕಾರ್ಮಿಕರು
ಗ್ರಾಹಕ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕಾನೂನಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಗಿನ ರೀತಿಯ ಗ್ರಾಹಕ ದೂರುಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಲು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾನೆ:
ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ದೂರುಗಳು
“ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್” ಎಂದರೆ ಡಿಜಿಟಲ್ ಅಥವಾ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಸರಕುಗಳು ಅಥವಾ ಸೇವೆಗಳನ್ನು (ಡಿಜಿಟಲ್ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ) ಖರೀದಿಸುವುದು ಅಥವಾ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದು. ಇದು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ವಿಧಾನಗಳ ಮೂಲಕ ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ, ವಿತರಣೆ, ಮಾರ್ಕಿಟಿಂಗ್‍, ಮಾರಾಟ ಅಥವಾ ವಿತರಣೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಫ್ಲಿಪ್‌ಕಾರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಅಮೆಜಾನ್‌ನಂತಹ ಆನ್‌ಲೈನ್ ಕೊಳ್ಳಾಟ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ಗಳಂತಹ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಘಟಕಗಳನ್ನು ದೀರ್ಘಕಾಲದಿಂದ ಲಾಭಕ್ಕಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಸೇವಾ ಪೂರೈಕೆದಾರರು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಗ್ರಾಹಕರ ಹಕ್ಕುಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಅವರನ್ನು ಹೊಣೆಗಾರರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಗ್ರಾಹಕ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕಾಯಿದೆ, 2019 ರ ಮೂಲಕ ತಂದ ಪ್ರಮುಖ ಸುಧಾರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ, ಈ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಘಟಕಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಇದು ನಿಯಮಗಳ
ಗುಂಪನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ:
ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಘಟಕಗಳು ದೂರಿನ 48 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲಿ ಖರೀದಿ ಮಾಡಿದರೂ ಯಾವುದೇ ಸ್ಥಳದಿಂದ ದೂರು ನೀಡಬಹುದು. ಅಮೆಜಾನ್, ಫ್ಲಿಪ್‌ಕಾರ್ಟ್‌ನಂತಹ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಘಟಕಗಳು ಈಗ ಮಾರಾಟಗಾರರ ವಿವರಗಳಾದ ಅವರ ಕಾನೂನಿನ ಹೆಸರು, ಭೌಗೋಳಿಕ ವಿಳಾಸ, ಸಂಪರ್ಕ ವಿವರಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಈ ಘಟಕಗಳು ನೇರವಾಗಿ ಅಥವಾ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಸರಕುಗಳ ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಕುಶಲತೆಯಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸಬಾರದು ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಅನ್ಯಾಯದ ಅಥವಾ ಮೋಸಗೊಳಿಸುವ ಮಾರಾಟದ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು. ಉತ್ಪನ್ನದ ಗುಣಗಳನ್ನು ಉತ್ಪ್ರೇಕ್ಷಿಸುವುದನ್ನು ಮತ್ತು ನಕಲಿ ವಿಮರ್ಶೆಗಳನ್ನು ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡುವುದನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕಾನೂನು ಗ್ರಾಹಕರ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮಾಹಿತಿಯ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ದಾರಿತಪ್ಪಿಸುವ ಜಾಹೀರಾತುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ದೂರುಗಳು
ಜಾಹೀರಾತು ಎಂದರೆ ದೂರದರ್ಶನ, ರೇಡಿಯೋ ಅಥವಾ ಇತರ ಯಾವುದೇ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಮಾಧ್ಯಮ, ಪತ್ರಿಕೆಗಳು, ಬ್ಯಾನರ್‌ಗಳು, ಪೋಸ್ಟರ್‌ಗಳು, ಹ್ಯಾಂಡ್‌ಬಿಲ್‌ಗಳು, ಗೋಡೆ ಬರಹ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಮೂಲಕ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುವುದು. ತಪ್ಪುದಾರಿಗೆಳೆಯುವ ಜಾಹೀರಾತು ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸುಳ್ಳು ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಹೇಳುತ್ತದೆ, ಅದು ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಖರೀದಿಸುವಲ್ಲಿ ತಪ್ಪುದಾರಿಗೆಳೆಯಬಹುದು. ಈ ಜಾಹೀರಾತುಗಳು ಉತ್ಪನ್ನ ಅಥವಾ ಸೇವೆಗಳ ಉಪಯುಕ್ತತೆ, ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣ, ಅಥವಾ ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಉತ್ಪನ್ನದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಮರೆಮಾಚಬಹುದು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ತಿಳಿದಿರುವ ಅಡ್ಡ-ಪರಿಣಾಮಗಳು) ಇತ್ಯಾದಿ. ಜಾಹೀರಾತುದಾರರು ತಮ್ಮ ಜಾಹೀರಾತುಗಳಲ್ಲಿ ತಪ್ಪುದಾರಿಗೆಳೆಯುವ ಹೇಳಿಕೆಗಾಗಿ ಮೊಕದ್ದಮೆಗೆ ಒಳಗಾಗಬಹುದು. ಇದು ನಿಜವಾಗಿ ಇಲ್ಲದಿರುವಾಗ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿ ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮೊದಲ ಟೂತ್‌ಪೇಸ್ಟ್ ಎಂಬ ಹೇಳಿಕೆಗಳು ಅಥವಾ ಒಳಿತನ್ನು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸದೆ ಲಾಭವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವ ಜಾಹೀರಾತು ಯೋಜನೆಗಳು ಇತ್ಯಾದಿ.
ಅನ್ಯಾಯದ ವ್ಯಾಪಾರ ಪದ್ಧತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ದೂರುಗಳು
ಗ್ರಾಹಕ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕಾನೂನಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅನ್ಯಾಯದ ವ್ಯಾಪಾರ ಪದ್ಧತಿಗಳು ವಿಶಾಲವಾದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಇವು ಸರಕುಗಳ ದರ್ಜೆ, ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣ, ಮತ್ತು ಹೊಸ ಸರಕುಗಳಂತೆ ಬಳಸಿದ/ಸೆಕೆಂಡ್-ಹ್ಯಾಂಡ್ ಸರಕುಗಳ ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಕುರಿತು ಸುಳ್ಳು ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ. ಇದು ಖಾತರಿ ಅವಧಿ, ಅಥವಾ ಖಾತರಿ ಅವಧಿಯನ್ನು ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ, ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಪ್ಪು ಹೇಳುವಿಕೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಇದು ಹಲವಾರು ಮೊಕದ್ದಮೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ, ಒಂದು ನೂಡಲ್-ತಯಾರಕ ತನ್ನ ಪ್ಯಾಕೆಟ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ಸುಳ್ಳು ಸೀಸದ ಅಂಶದೊಂದಿಗೆ ಲೇಬಲ್ ಮಾಡುವುದು, ಮುಕ್ತಾಯ ಅವಧಿಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಔಷಧಿಗಳ ಲೇಬಲ್‌ಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದು, ಲೇಬಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಕ್ಕಿಂತಲು ವಿಭಿನ್ನ ಪದಾರ್ಥಗಳೊಂದಿಗೆ ಕಲಬೆರಕೆ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದು ಇತ್ಯಾದಿ.
ನಿರ್ಬಂಧಿತ ವ್ಯಾಪಾರ ಪದ್ಧತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ದೂರುಗಳು
ನಿರ್ಬಂಧಿತ ವ್ಯಾಪಾರ ಪದ್ಧತಿ ಎಂದರೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿನ ಪೂರೈಕೆಯ ಹರಿವಿನ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಸರಕುಗಳ ಬೆಲೆ ಅಥವಾ ವಿತರಣೆಯನ್ನು ಕುಶಲತೆಯಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ವ್ಯಾಪಾರ ಪದ್ಧತಿ. ಇದು ಗ್ರಾಹಕರು ಅನ್ಯಾಯದ ವೆಚ್ಚಗಳು ಅಥವಾ ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಕೆಲವು ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ: ಬೆಲೆ ನಿಗದಿ, ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ವ್ಯವಹರಿಸುವುದು, ಮಾರಾಟವಾದ ಸರಕುಗಳ ಮರುಮಾರಾಟದ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸುವುದು, ಒಂದು ಸರಕು ಅಥವಾ ಸೇವೆಯನ್ನು ಖರೀದಿಸುವುದು ಮತ್ತೊಂದು ಸರಕು ಅಥವಾ ಸೇವೆಯನ್ನು ಖರೀದಿಸುವುದನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯಗೊಳಿಸುವುದು. ಇದರ ಒಂದು ನೈಜ-ಜೀವನದ ಉದಾಹರಣೆಯೆಂದರೆ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಸರಕುಗಳ ಬಟವಾಡೆ ಮತ್ತು ಸರಿಪಡಿಸುವುದರ ಅಂತರ್ಗತ ಬೆಲೆ. ಗ್ರಾಹಕರು ಅವರು ಬಯಸಲಿ ಅಥವಾ ಇಲ್ಲದಿರಲಿ ಸೇವೆಗೆ ಪಾವತಿಸುವುದನ್ನು ಇದು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವರು ಅನ್ಯಾಯದ ವೆಚ್ಚಗಳನ್ನು ಭರಿಸುತ್ತಾರೆ.
ದೋಷಯುಕ್ತ ಸರಕುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ದೂರುಗಳು
ದೋಷಪೂರಿತ ಸರಕುಗಳು ಯಾವುದೇ ದೋಷ, ಅಪೂರ್ಣತೆ ಅಥವಾ ಗುಣಮಟ್ಟ, ಪ್ರಮಾಣ, ಶುದ್ಧತೆ ಅಥವಾ ದರ್ಜೆಯಲ್ಲಿ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸರಕುಗಳಾಗಿವೆ, ಇದು ಜಾರಿಯಲ್ಲಿರುವ ಕಾನೂನಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟಗಾರರಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕಾದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಕೆಲವು ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಕಲಬೆರಕೆ ಅಥವಾ ಅಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತಯಾರಿಸಿದ ಪಾನೀಯಗಳು, ಅಸಮರ್ಪಕವಾದ ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳು, ತಪ್ಪಾದ ಕಲಾಕೃತಿಗಳು, ಇತ್ಯಾದಿ.
ನಕಲಿ ಸರಕುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ದೂರುಗಳು
ನಕಲಿ ಸರಕುಗಳೆಂದರೆ ಅಸಲಿ ಎಂದು ತಪ್ಪಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅಥವಾ ನೈಜ, ಮೂಲ ಸರಕುಗಳ ನಕಲಿ ಅಥವಾ ಅನುಕರಣೆ. ಇವುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕೆಳಮಟ್ಟದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಸರಕುಗಳ ಕಾನೂನು ಮಾಲೀಕರ ಟ್ರೇಡ್‌ಮಾರ್ಕ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಹಕ್ಕುಸ್ವಾಮ್ಯಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸುತ್ತವೆ. ಸ್ಥಳೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಔಷಧಿಗಳು ಅಥವಾ ಅಗ್ಗದ ಮೇಕಪ್ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಒಂದು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ನಕಲಿ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಮತ್ತೊಂದು ಔಷಧದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅಥವಾ ಮೋಸಗೊಳಿಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಂದು ಔಷಧವನ್ನು ಅನುಕರಿಸುವುದು/ಬದಲಿ ಮಾಡುವುದು.
MRP (ಗರಿಷ್ಠ ಚಿಲ್ಲರೆ ಬೆಲೆ) ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶುಲ್ಕ ವಿಧಿಸುವುದು
ಮಾರಾಟಗಾರರು ಉತ್ಪನ್ನದ ಗರಿಷ್ಠ ಚಿಲ್ಲರೆ ಬೆಲೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ದರವನ್ನು ಗ್ರಾಹಕರಿಂದ ವಿಧಿಸಿದಾಗ, ಮಿತಿಮೀರಿದ ಶುಲ್ಕವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ರಹಸ್ಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಗ್ರಾಹಕರ ಹಕ್ಕುಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾಗಿದೆ.
ಆಹಾರದ ಬಗ್ಗೆ ದೂರುಗಳು
ಪ್ರಸ್ತುತ, ಕಾನೂನು ಆಹಾರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕುಂದುಕೊರತೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಪರಿಹರಿಸುತ್ತದೆ.ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಗ್ರಾಹಕರು ಕಲಬೆರಕೆ, ಅವಧಿ ಮೀರಿದ ಸರಕುಗಳ ಉಪಸ್ಥಿತಿ, FSSAI ಪರವಾನಗಿ ಇಲ್ಲದಿರುವುದು ಇತ್ಯಾದಿಗಳಂತಹ ಪ್ಯಾಕ್ ಮಾಡಲಾದ ಆಹಾರದ ಬಗ್ಗೆ ಅಥವಾ ನೈರ್ಮಲ್ಯದ ಕೊರತೆ, ಕೀಟಗಳ ಉಪಸ್ಥಿತಿ ಇತ್ಯಾದಿ ಬಗ್ಗೆ ತಮ್ಮ ಕುಂದುಕೊರತೆಗಳನ್ನು ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷತೆ ಕನೆಕ್ಟ್ ಪೋರ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು.