6 ರಿಂದ 14 ವರ್ಷದೊಳಗಿನ ಎಲ್ಲಾ ಮಕ್ಕಳು 1ನೇ ತರಗತಿಯಿಂದ 8ನೇ ತರಗತಿವರೆಗೆ ಉಚಿತವಾಗಿ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆಯಬಹುದು.
ನೆರೆಹೊರೆ ಶಾಲೆಗಳನ್ನು ಸಮೀಪಿಸಿ
ಮಕ್ಕಳು ನೆರೆಹೊರೆ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ತರಗತಿಗಳಿಗೆ ಹಾಜರಾಗಬಹುದು. ಈ ನೆರೆಹೊರೆ ಶಾಲೆಗಳು ಕೆಳಕಂಡ ನಡೆಯಬಹುದಾದ ದೂರದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿರಬೇಕು:
- ಮಗುವಿನ ನೆರೆಹೊರೆಯಿಂದ ಒಂದು ಕಿಲೋಮೀಟರ್ (ಮಗು I ರಿಂದ V ನೇ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿದ್ದರೆ) ಮತ್ತು
- ಮಗುವಿನ ನೆರೆಹೊರೆಯಿಂದ ಮೂರು ಕಿಲೋಮೀಟರ್ (ಮಗು VI ರಿಂದ VIII ನೇ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿದ್ದರೆ).
ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕಾನೂನು ಮಕ್ಕಳ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ನೆರೆಹೊರೆ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಉಚಿತವಾಗಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆಯಲು ಮಗುವಿನ ನೆರೆಹೊರೆಯಿಂದ ದೂರವಿದ್ದರೂ ಮಗುವಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಶಾಲೆಗೆ ದಾಖಲಾಗಲು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಸರ್ಕಾರ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ ನೇರವಾಗಿ ಅಥವಾ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ನಡೆಸುವ ಅಥವಾ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಧನಸಹಾಯ ನೀಡುವ (ರಾಜ್ಯ ಸ್ಥಾಪಿತ ಶಾಲೆಗಳಾದ ಕೇಂದ್ರೀಯ ವಿದ್ಯಾಲಯ, ಹರಿಯಾಣದ ಆರೋಹಿ ಶಾಲೆಗಳು, ಇತ್ಯಾದಿ) ಶಾಲೆಗಳಿಂದ ಮಾತ್ರ ಮಗುವು ಈ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಗಮನಿಸುವುದು ಮುಖ್ಯ. ಆದ್ದರಿಂದ ಮೇಲೆ ನೀಡಲಾದ ಶಾಲೆಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಮಗುವನ್ನು ಬೇರೆ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಸೇರಿಸಿದರೆ, ಅವರ ಪೋಷಕರು ಮಗುವಿನ ಶಿಕ್ಷಣದ ವೆಚ್ಚಗಳ ಮರುಪಾವತಿಗಾಗಿ ಹಕ್ಕು ಸಲ್ಲಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇದು ಹಿಂದುಳಿದ ಗುಂಪುಗಳಿಗೆ 25% ಕಾಯ್ದಿರಿಸಿದ ಪ್ರವೇಶಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಗಣನೆಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ.
ಶಿಕ್ಷಣ ಹಕ್ಕು ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಶಾಲೆಗಳ ಪ್ರವೇಶ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ರಾಜ್ಯದಿಂದ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕೆಲವು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯ. ಒಂದು ಮಗುವನ್ನು ಶಾಲೆಗೆ ಸೇರಿಸಲು, ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳು ರಾಜ್ಯಗಳಾದ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸಗಳು:
ಪ್ರವೇಶ ನಮೂನೆಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡುವುದು
ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಒದಗಿಸಿದ ನಮೂನೆ ಅನ್ನು ಪೋಷಕರು ತುಂಬಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ರಾಜ್ಯವು ಪ್ರವೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪೋರ್ಟಲ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ ಈ ನಮೂನೆಗಳು ಸರ್ಕಾರಿ ಪೋರ್ಟಲ್ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಕೆಲವು ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಪಂಜಾಬ್, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಇತ್ಯಾದಿ. ನಮೂನೆ ಅನ್ನು ಪಡೆಯಲು ನೀವು ನೆರೆಹೊರೆ ಶಾಲೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಸಂಪರ್ಕಿಸಬಹುದು. ಯೋಜಿತವಲ್ಲದ ಪ್ರವೇಶಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಶಾಲೆಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ಸಹ ನಮೂನೆ ಅವಕಾಶ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಗರಿಷ್ಠ ಐದು ಶಾಲೆಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬಹುದು.
ಗುರುತಿನ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು
ಕೆಲವು ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುವುದು ಕಡ್ಡಾಯ. ಈ ದಾಖಲೆಗಳು ಮಗುವಿನ ಐಡಿಯನ್ನು ವಯಸ್ಸಿನ ಪುರಾವೆಯಾಗಿ (ಜನನ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ, ಅಂಗನವಾಡಿ ದಾಖಲೆ, ಆಧಾರ್ ಕಾರ್ಡ್ ಇತ್ಯಾದಿ) ಮತ್ತು ಪೋಷಕರ ID ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ನಮೂನೆಗಳು ಕುಟುಂಬದ ಪಡಿತರ ಚೀಟಿ, ಆದಾಯ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ, ಜಾತಿ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ವಿಶೇಷ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುವ ಸಂಬಂಧಿತ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರಗಳಂತಹ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಅಂತಹ ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿದ ನಮೂನೆಯನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನೆರೆಹೊರೆ ಶಾಲೆಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು. ಕೆಲವು ರಾಜ್ಯಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಆನ್ಲೈನ್ ಮಾಡಿರುವುದರಿಂದ, ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ಸರ್ಕಾರಿ ಪೋರ್ಟಲ್ನಲ್ಲಿ ಸಾಗಿಸಬಹುದು.
ಶಾಲಾ ಶುಲ್ಕಗಳು ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚಗಳು
ಯಾವುದೇ ಶುಲ್ಕ ಅಥವಾ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಪಾವತಿಸದೆ ಮಕ್ಕಳು ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೇಶ ಪಡೆಯಬಹುದು. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣದ ಹಕ್ಕು ಕಾನೂನು ಮಗುವಿನ ಪ್ರವೇಶಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ವಿಧಿಸುವುದನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸುತ್ತದೆ. ಶಾಲಾ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ದೇಣಿಗೆ / ಶುಲ್ಕವನ್ನು ವಿಧಿಸಲು ಯಾವ ಶಾಲೆಗೂ ಅನುಮತಿ ಇಲ್ಲ.
ಪ್ರವೇಶಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಪರೀಕ್ಷಣ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವಿಲ್ಲ
ಇದಲ್ಲದೆ, ಪ್ರವೇಶಕ್ಕೆ ಮುನ್ನ ಶಾಲೆಗಳು ಮಗುವನ್ನು ಅಥವಾ ಪೋಷಕರನ್ನು ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಪರೀಕ್ಷಣ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಕ್ಕೆ ಒಳಪಡಿಸುವಂತಿಲ್ಲ. ಪರೀಕ್ಷಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಶಾಲೆಗೆ ಪ್ರವೇಶದ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಮಗುವಿನ ಅಥವಾ ಪೋಷಕರ ಯಾವುದೇ ಪರೀಕ್ಷೆ ಅಥವಾ ಸಂದರ್ಶನವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರಬಹುದು. ಶಾಲೆಯು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ರಾಂಡಮ್ ಆಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬೇಕು ಮತ್ತು ಖಾಲಿ ಇರುವ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಲು ಮುಕ್ತ ಲಾಟರಿ ವಿಧಾನವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಇದನ್ನು ಕಾಗದ ಚೀಟಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಮಾಡಬಹುದು ಮತ್ತು ನಂತರ ಪಾರದರ್ಶಕತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಲು ಅವುಗಳನ್ನು ರಾಂಡಮ್ ಆಗಿ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯಿಂದ ಹೊರತೆಗೆಯಬಹುದು. ಈ ನಿಬಂಧನೆಯ ಮೊದಲ ಉಲ್ಲಂಘನೆಗಾಗಿ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ರೂ.25,000 ವರೆಗೆ ದಂಡ ವಿಧಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ನಂತರದ ಯಾವುದೇ ಉಲ್ಲಂಘನೆಗಳಿಗೆ ರೂ.50,000 ವರೆಗೆ ದಂಡ ವಿಸ್ತರಿಸಬಹುದು.